Vondels Gijsbrecht van Amstel is onmiskenbaar een hoogtepunt in de Nederlandse toneelliteratuur. Dit klassieke treurspel is geschreven in 1637 en beschrijft het beleg en de verwoesting van Amsterdam in 1304. Vondel put voor zijn gegevens uit diverse historische bronnen en laat zich inspireren door Vergilius beschrijving van de ondergang van Troje.

Fysiek geweld en emotie, hoop en angst, verraad en trouw zijn kernbegrippen in dit in fraaie alexandrijnen vertelde verhaal. Dat de zeggingskracht van Vondels dramatisch vermogen niet aan tijd gebonden is, blijkt uit het feit dat de Gijsbrecht van 1628 tot 1968 vrijwel ieder jaar in de Amsterdamse schouwburg werd gespeeld. Daarmee is dit treurspel in meer dan één betekenis een echte klassieker.